Ίσως να σας έχει τύχει ένα ηλιόλουστο πρωινό να αισθάνεστε χαρούμενοι χωρίς προφανή λόγο, ενώ κάποιο βροχερό απόγευμα η μελαγχολία να σας χτυπά την πόρτα. Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι παράλογο, αφού κατά τους επιστήμονες οι αλλαγές της θερμοκρασίας μπορούν να μας επηρεάσουν πολύ περισσότερο από όσο θα φανταζόμασταν.
Αρκετές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η διάθεση πολλές φορές εξαρτάται άμεσα από τον καιρό που επικρατεί κάθε εποχή. Για παράδειγμα, η άνοιξη συνδέεται με αίσθημα ευφορίας, αισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή, δημιουργικότητα, καλύτερη μνήμη και ενισχυμένες γνωστικές ικανότητες. Αντίστοιχα, το καλοκαίρι ταυτίζεται συχνά με την κυκλοθυμία και την επιθετική στάση. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι σε περιόδους παρατεταμένου καύσωνα αυξάνεται η εγκληματικότητα.
Τι γίνεται όμως όταν βρέχει, κάνει κρύο και ο ουρανός είναι μουντός; Πίσω από τα ευρήματα βρίσκεται μια ολόκληρη επιστήμη, η βιομετεωρολογία, που εξετάζει τις καιρικές συνθήκες και τις επιπτώσεις τους στην υγεία μας. Σύμφωνα λοιπόν με τον Ντένις Ντράισκολ, βιομετεωρολόγο, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Α&Μ του Τέξας, όταν η θερμοκρασία πέφτει και ο ήλιος βγαίνει ελάχιστα ή καθόλου, έχουμε την τάση να είμαστε ευερέθιστοι. Επίσης, οι ορμόνες του θυρεοειδούς εμφανίζουν ευαισθησία στις αλλαγές του καιρού, με αποτέλεσμα να προκύπτουν συμπτώματα κατάθλιψης, στρες, ακόμη και βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οδηγούν ακόμα και σε«Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή» (ΕΣΔ). Η ΕΣΔ είναι εποχιακά επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατάθλιψης, που πιστεύεται ότι συνδέονται με την περιορισμένη έκθεση στον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες. Ενώ η ΕΣΔ είναι μια σοβαρή κλινική κατάσταση, είμαστε όλοι εξοικειωμένοι με τα αρνητικά συναισθήματα που συνοδεύουν τις μεγάλες μέρες του χειμώνα και η έρευνα δείχνει ότι περίπου οι μισοί από τους μη καταθλιπτικούς ανθρώπους έχουν σε κάποιο βαθμό συμπτώματα της ΕΣΔ κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Ο καιρός σύμφωνα με έρευνες που έγιναν το 1983 από τους κοινωνικούς ψυχολόγους Schwarz και Clore επιδρά στη ψυχολογία μας.
Βρήκαν λοιπόν ότι κάποιος που είναι γενικά χαρούμενος μπορεί να νιώσει θλιμμένος μόνο και μόνο λόγω του καιρού, αφού ο καιρός επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε τη ζωή μας αλλά και την ικανοποίηση που νιώθουμε από αυτή. Οι άνθρωποι που κάνουν θλιβερές σκέψεις είναι πιο πιθανό να συνεχίσουν να σκέφτονται αρνητικά μια βροχερή μέρα, ενώ εκείνοι που είναι γενικώς ευτυχισμένοι και ισορροπημένοι μπορεί να νιώθουν δυσάρεστα και να έχουν κακή διάθεση λόγω του κακού καιρού.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα δελτία ειδήσεων συμπεριλαμβάνουν την πρόγνωση του καιρού στο πρόγραμμα τους. Οι περισσότεροι ενδιαφέρονται να μάθουν τι καιρό θα κάνει τις επόμενες μέρες για να προγραμματίσουν την ημέρα τους, τις δραστηριότητές τους, τα ταξίδια τους αλλά ακόμα και για να αποφασίσουν τι θα φορέσουν ή αν θα πάρουν μαζί τους ομπρέλα.
Τέλος, είναι αποδεδειγμένο ότι το χιόνι κάνει το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων χαρούμενους και να έχουν ανεβασμένη διάθεση. Οι ψυχολόγοι εξηγούν πως μόνο η εικόνα ενός χιονισμένου τοπίου, μπορεί να μας κάνει χαρούμενους και να μας ανεβάσει ψυχολογικά, είτε είμαστε καλά είτε όχι. Σκεφτείτε τα παιχνίδια που κάνουμε όλοι μας ανεξάρτητα από τη ηλικία μας, όταν βλέπουμε χιόνι.
Βιβλιογραφία:
Berman, M.G., Jonides J., and Kaplan S. (2008). The Cognitive Benefits of Interacting With Nature. Psychological Science, 19(12), 1207-1212.
Keller, M.C. et. al. (2005). A Warm Heart and a Clear Head – The Contingent Effects of Weather on Mood and Cognition. American Psychological Society, 16(9).
«Ο κος Τσεντσερής Μιχάλης ,είναι ψυχολόγος απόφοιτος ΑΠΘ, κάτοχος τριών μεταπτυχιακών (ΜΑ, Msc, Med). Δέχεται με ραντεβού στα 2682029949 & 6979355888 στη Λεωφόρος Ειρήνης & Αμβρακίας 10 στην Πρέβεζα και στη Ναπολέων Ζέρβα 22 στα Ιωάννινα στο 2651073031»